چگونه مقاله چاپ کنیم؟ آموزش چاپ مقاله

اگر برایتان سؤال است که چگونه مقاله چاپ کنیم؟ و دنبال آموزش چاپ مقاله جامع و کاربردی می‌گردید، جای درستی آمده‌ اید! چاپ مقاله علمی یکی از مهم ‌ترین کارهایی است که دانشجویان و پژوهشگران برای ارتقای جایگاه علمی و حرفه‌ای خود انجام می‌دهند. اما بسیاری نمی ‌دانند برای چاپ مقاله چه باید کرد؟ و چطور می‌توانند شانس پذیرش مقاله در مجلات معتبر را بالا ببرند. در این بلاگ، به ‌صورت گام ‌به ‌گام به شما آموزش می‌دهیم چگونه مقاله خود را چاپ کنیم؟

چاپ مقاله در نشریات علمی معتبر، نه تنها نشانه ‌ای از دستاوردهای پژوهشی یک محقق است، بلکه به ارتقاء دانش بشری و پیشرفت علمی کمک شایانی می‌نماید. برای بسیاری از دانشجویان، اساتید و پژوهشگران، انتشار یافته‌های علمی یک هدف اساسی محسوب می‌شود که به اعتبار فردی و دانشگاهی آن ‌ها می‌افزاید. با این حال، فرایند چاپ مقاله می‌تواند مسیری پیچیده و چالش‌برانگیز باشد که نیازمند آگاهی دقیق از مراحل و الزامات خاص خود است.

در این راستا، فراهم آوردن یک آموزش چاپ مقاله جامع و کاربردی برای تسهیل این مسیر، از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از این راهنمای گام به گام، ارائه اطلاعات کلیدی و نکات ضروری است تا پژوهشگران بتوانند با اطمینان و اثربخشی بیشتری، مقالات ارزشمند خود را در مجلات علمی به مرحله انتشار برسانند. با ما همراه باشید تا به تفصیل به این پرسش حیاتی پاسخ دهیم که “چگونه مقاله چاپ کنیم؟” و راهکارهای عملی آن را بررسی نماییم.

این آموزش و راهنمای چاپ مقاله، می تواند هم برای چاپ مقاله ISI و هم برای چاپ مقاله علمی پژوهشی راهگشا باشد.

چگونه مقاله چاپ کنیم؟ آموزش چاپ مقاله به صورت کاربردی

ما در موسسه دانش پژوه با سال‌ ها تجربه در زمینه خدمات چاپ مقاله تضمینی، اقدام به فراهم آوردن یک آموزش چاپ مقاله جامع و کاربردی نموده ایم. هدف از ارائه آموزش چاپ مقاله، ارائه اطلاعات کلیدی و نکات ضروری است تا پژوهشگران بتوانند با اطمینان و اثربخشی بیشتری، مقالات ارزشمند خود را در معتبرترین مجلات علمی منتشر کنند.

مرحله اول: انتخاب ژورنال مناسب برای چاپ مقاله

انجام یک تحقیق جامع و دقیق؛ کلید انتخاب بهترین مجله برای چاپ مقاله است. در ایده ‌آل ترین و بهترین حالت ممکن، بهتر است قبل از نوشتن مقاله، ایده‌ ای در خصوص مجله ای که می‌خواهید مقاله خود را در آن منتشر کنید، داشته باشید. انتخاب مجله برای چاپ مقاله، پیش از شروع نگارش مقاله، به این معناست که می‌توانید از همان ابتدا کار خود را با مبنا قرار دادن تحقیقات منتشر شده قبلی در مجله مورد نظر خود، آغاز و تنظیم کنید.

این کار می تواند نظر ادیتورهای مجله را نیز به مقاله شما جلب کند. علاوه بر این، با انتخاب یک ژورنال و مطالعه راهنمای نگارش و چاپ مقاله در آن ژورنال، خواهید دید که بسیاری از مجلات فقط قالب ‌های خاصی از مقاله را می پذیرند و ممکن است محدودیت ‌های تعداد کلمات و یا سایر محدودیت‌های دیگری برای نگارش و چاپ مقاله داشته باشند.

با انتخاب مجله برای چاپ مقاله، در ذهن قبل از شروع نگارش مقاله، می‌توانید مقاله خود را مطابق با مشخصات و مخاطبان مورد نظر آن‌ مجله بنویسید. این کار نه تنها منجر به صرفه جویی در زمان شما در مراحل بعدی سابمیت مقاله به مجله می شود و مدت زمان چاپ مقاله را کاهش می دهد و امکان چاپ مقاله فوری را فراهم می آورد؛  بلکه ممکن است شانس پذیرش و چاپ مقاله را افزایش دهد.

اگرچه عدد قطعی مشخصی در خصوص تعداد مجلات وجود ندارد، اما تخمین زده می‌شود که در حال حاضر حدود ۳۰٬۰۰۰ مجله علمی وجود دارد، از مجلات بسیار خاص تا مجلات عمومی با دسترسی آزاد. حال با توجه به تعداد بسیار زیاد مجلات، لازم است از چند روش برای محدود کردن انتخاب ‌ها و دست یافتن به یک لیست کوتاه از مجله های بالقوه استفاده کنید. در ادامه چندین روش برای انجام این کار پیشنهادات می دهیم.

گام اول: ایجاد یک لیست کوتاه

انجام تحقیقات کتابخانه ای و میدانی: قطعاً از قبل با مجلات مختلف در حوزه تحقیقاتی خود آشنا هستید. بنابراین، بهتر است که ابتدا به این مجلات نگاهی بیندازید و ببینید آیا این مجلات برای چاپ مقاله شما مناسب هستند؟ علاوه بر این، با استفاده از اشتراک های کتابخانه ا‌ی خود و ابزارهایی مانند  Google Scholar، می توانید جستجو کنید تا ببینید کدام مجلات، مقالاتی در حوزه موضوعی شما منتشر کرده ‌اند. فراموش نکنید که می‌توانید مجلات موجود را بر اساس حوزه موضوعی خود بررسی و مرور نمایید.

مشورت با همکاران و استادان: با همکاران، سرپرستان و کتابداران موسسات، دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی صحبت کنید. یکی دیگر از روش‌های عالی برای شناسایی لیست کوتاه مناسب از مجلات، صحبت با افراد مطلع در این زمینه است. بسته به اینکه با چه کسی صحبت می‌کنید، می‌توانید طیف کاملی از سوالات خود را از آنها بپرسید تا به شما کمک کنند تا بتوانید لیست مجلات خود را محدودتر و کوتاه تر کنید.

جستجو در ابزارهای پیشنهاد دهنده مجلات: از ابزارهای پیشنهاد دهنده مجلات استفاده کنید. ناشران بزرگ، ابزارهای پیشنهاد دهنده مجلات دارند که به شما امکان می‌دهد جستجوی مجلات مناسب خود را محدود کنید.

ابزارهای پیشنهاد دهنده ژورنال ها، معمولا از هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل چکیده مقاله شما استفاده می‌کند، آن را با مقالات منتشر شده مقایسه می‌کند و بدین ترتیب مجلات مناسب‌ را معرفی می‌کنند. این ابزار به شما کمک می‌کند تا لیست کوتاهی از مجلاتی که تحقیقات مشابهی مانند شما منتشر می‌کنند را ایجاد کنید. تنها کافی است چکیده مقاله خود را کپی و پیست کرده و دکمه “نشان دادن مجلات پیشنهادی” را بزنید.

جستجو در فراخوان های ارسال مقاله: دعوت نامه ‌های مجلات را بررسی کنید.  بیشتر مجلات در طول سال برای ارسال‌ های عمومی مقالات باز هستند. اما گاهی یک مجله ممکن است با ایجاد یک شماره ویژه و انتشار یک دعوت ‌نامه برای ارسال مقاله (یک درخواست خاص برای ارسال مقالات مرتبط) یک موضوع یا موضوع خاص را برای چاپ مقاله پیشنهاد دهد. شما می‌توانید شماره ‌های ویژه و دعوت ‌نامه ‌ها برای ارسال مقالات را بررسی کنید تا ببینید آیا مجلاتی وجود دارند که به دنبال تحقیقاتی مانند شما باشند؟ تمامی این اطلاعات در صفحه اختصاصی دعوت‌ نامه ها برای ارسال مقالات قرار می گیرند.

گام دوم: بهینه کردن لیست مجلات 

زمانی که بتوانید لیست مجلات منتخب را کوتاه و بهینه کنید، کار واقعی شما برای انتخاب مجله برای چاپ مقاله آغاز می‌شود. حالا زمان آن است که به جزئیاتی جدی بپردازید و مجلات مورد نظر خود را بر اساس معیارهای اساسی خود بررسی کنید. در این بخش به توضیح تمامی مواردی که در زمان انتخاب مجله مناسب باید در نظر گرفته شوند، می پردازیم:

آشنایی با محتوای مجله: با محتوای مجله آشنا شوید. مرور شماره‌ های گذشته مجلاتی که به آن‌ها علاقه ‌مندید، اولین مرحله برای کوتاه کردن لیست مجلات منتخب به منظور یافتن مجله مناسب برای چاپ مقاله است. با آشنایی با محتوایی که هر مجله منتشر می ‌کند، بهتر متوجه می‌شوید که آیا تحقیقات شما با آن مجله همخوانی دارد یا خیر؟

مرور اهداف، حیطه کاری و فعالیت مجله (موضوعات تحت پوشش مجله): بیشتر مجلات در بیانیه های خود؛ اهداف، حیطه کاری، فعالیت مجله  و موضوعات تحت پوشش خود را توضیح می دهند. از این بیانیه می ‌توانید به عنوان یک منبع قدرتمند برای کمک به انتخاب بهترین مجله برای چاپ مقاله خود استفاده کنید.

هدف یک مجله، هدف یا مقصودی است که مجله به دنبال دستیابی به آن است، در حالی که حیطه کاری و فعالیتی مجله، نحوه دستیابی به این هدف است. بیانیه اهداف و حیطه کاری و موضوعات تحت پوشش مجله شامل موارد زیر است:

1. 1. معرفی مختصری از مجله
   2. توضیح مختصری از موضوعات پوشش داده شده توسط مجله
   3. نوع مقالاتی که منتشر می شود (و آنچه که منتشر نمی‌ کند)
   4. سیاست داوری و ارزیابی همتایان
   5. اطلاعات در مورد گزینه ‌های انتشار با دسترسی آزاد

بررسی و درک مخاطبان مجله: سوالی که ممکن است پیش بیاید این است که چگونه از اهداف و دامنه مجله، برای انتخاب مجله مناسب برای چاپ مقاله پژوهشی خود استفاده کنیم؟ برای پاسخ به این سوال، پس از مطالعه اهداف و دامنه مجله، موارد زیر را در نظر بگیرید:

1. 1. آیا تحقیق شما مرتبط با مخاطبان مجله مورد نظر است؟ آیا مقاله شما برای مخاطبان جهانی این مجله جذاب است؟ آیا خوانندگان این مجله در چندین حوزه متخصص هستند، یا فقط در یک حوزه خاص تخصص دارند؟ آیا مخاطبین این مجله، فقط اساتید هستند یا سایر افراد مانند دانشجویان یا کارآموزان را نیز شامل می شوند؟
   2. آیا نوع متن مقاله شما مناسب مجله مورد نظر است؟ به عنوان مثال، ممکن است مجله برخی از متون نظیر مقاله مروری یا مطالعات بالینی (کارآزمایی) یا مقاله متاآنالیز را قبول نکند.
   3. آیا کار شما با مقالات دیگر مجله خیلی شباهت دارد؟ متن شما باید با مجله همخوانی داشته باشد، اما اگر مقاله شما شباهت‌های زیادی با مقالات موجود در مجله داشته باشد، ممکن است مجله مقاله شما را قبول نکند.

بررسی هیئت تحریریه، وابستگی مجله به انجمن ها و سازمان های علمی تحقیقاتی، مشخصات نویسندگان قبلی مجله و وابستگی سازمانی آنها: بررسی اعضای هیئت تحریریه، وابستگی مجله به انجمن ها و سازمان های علمی تحقیقاتی، مشخصات نویسندگان قبلی مجله و وابستگی سازمانی آنها، از جمله عواملی هستند که به شما کمک می کند تا بتوانید اعتبار یک مجله را بسنجید. برخی از معیارهای کلیدی برای سنجش اعتبار مجله که در این مرحله می‌توانید مدنظر قرار دهید عبارتند از:

1. 1. سردبیر، ویراستاران و اعضای هیئت تحریریه: آیا اعضای هیئت تحریریه و ویراستاران مجله در حوزه تحقیقاتی شما، افراد شناخته شده و مورد اعتمادی هستند؟
   2. وابستگی‌های مجله: آیا مجله با یک جامعه یا انجمن علمی که با آن آشنایی دارید در ارتباط است؟ اطلاع از این مسئله علاوه بر تشخیص اعتبار مجله، به شما کمک کند تا درک بهتری از مخاطبان مجله پیدا کنید.
   3. نویسندگان قبلی: آیا محققان و پژوهشگران، اساتید برتر دانشگاهی و متخصصان معروف، قبلاً در این مجله مقاله ای منتشر کرده اند؟
   4. آشنایی با سیاست‌ها و روش و سازوکار مجله: هر مجله دارای مجموعه ‌ای از سیاست‌ ها، رویه ‌ها و سازوکارهاست که همه مراحل خدمات چاپ مقاله، از روند ارسال مقاله به مجله، نحوه انجام داوری تخصصی و ارزیابی همتایان تا نحوه چاپ مقاله را پوشش می دهند.

ممکن است شما خودتان نظر خاصی در مورد نوع داوری همتا (peer review) داشته باشید که ترجیح می دهید برای مقاله شما اعمال شود. در این صورت، نحوه داوری تخصصی و ارزیابی همتایان مجله، موضوع مهمی محسوب می‌شود که هنگام انتخاب مجله مناسب، باید به آن توجه کنید. برای درک بهتر فرایند داوری تخصصی و ارزیابی همتایان که هنگام انتخاب مجله برای چاپ مقاله باید به آن توجه کنید، به مقاله داوری همتا نگاه کنید.

علاوه بر سیاست‌ های خود مجله، ممکن است نیاز باشد سیاست‌ های ناشران مجلات را نیز مرور کنید. به عنوان مثال ناشران مختلف مانند  Wiley ،Taylor & Francis ،Elsevier  و … دارای سیاست مختلفی برای ویرایش و آماده سازی مقاله، نحوه صدور گواهی چاپ مقاله، مراحل چاپ مقاله، مدت زمان چاپ مقاله، هزینه چاپ مقاله و … هستند که بر روی کلیه مجلات آنها اعمال می‌شوند.

بررسی فرمت و قالب مقاله هایی که پذیرفته می شوند: بررسی فرمت ‌های مقالاتی که در هر مجله پذیرفته می شوند و نیز بررسی محدودیت های هر مجله، (مانند محدودیت‌های تعداد کلمات و یا سایر محدودیت‌ها)، کاری است که بهتر است آن را حتی قبل از نگارش مقاله انجام دهید. تصور کنید پس از نگارش مقاله، مجبور شوید مقاله تحقیقاتی به طول ۴۰۰۰ کلمه را به ۲۰۰۰ کلمه کاهش دهید، یا تعداد مراجع را از ۶۵ به ۴۰ کاهش دهید چرا که این ها محدودیت هایی است که مجله مورد نظر  برای ارسال مقاله تعیین کرده است.

لذا، درنظر گرفتن فرمت و محدودیت های یک مجله هنگام نگارش مقاله، به شما کمک خواهد کرد تا در وقت خود صرفه جویی نمایید و از بروز بسیاری از مشکلات ناخواسته و دوباره کاری ها جلوگیری کنید. قالب های مقاله هایی که توسط مجله پذیرفته می‌شوند، معمولاً در قسمت بیانیه اهداف، حیطه کاری و فعالیت مجله مشخص می‌شود. در مورد چیدمان‌ها و تعداد کلمات نیز معمولاً در قسمت دستورالعمل‌های نویسندگان، توضیحات دقیق‌تری وجود دارد.

آشنایی با گزینه‌های مختلف نحوه چاپ مقاله: در مورد نحوه انتشار مقاله خود فکر کنید. آیا می خواهید مقاله شما فقط برای اعضای مشترکان مجله در دسترس باشد؟ یا می‌خواهید مقاله شما به صورت کاملا رایگان و بدون تاریخ انقضا منتشر می شوند و در دسترس همه افراد قرار گیرد؟

بررسی شاخص های اندازه گیری، مقایسه و رتبه بندی مجلات و قابلیت کشف و دیده شدن هر مقاله: شاخص های اندازه گیری، مقایسه و رتبه بندی مجلات، یک عامل مهم دیگر در تصمیم ‌گیری برای انتخاب مجله مناسب است. شاخص های مجله، تحقیقات و انتشارات علمی را اندازه گیری، مقایسه و اغلب رتبه بندی می کنند. در کنار بررسی شاخص های اندازه گیری، مقایسه و رتبه بندی مجلات، ممکن است بخواهید بدانید که مجله و مقالات آنها چقدر قابل دسترس هستند؟ به عبارت دیگر، چقدر احتمال دارد که سایر محققان و پژوهشگران، مقاله شما را پیدا کنند.

وقتی که از ابزار پیشنهادی مجله استفاده می‌کنید، پس از کلیک بر روی “نشان دادن مجلات پیشنهادی”، شما یک توضیح کوتاه از مجله، شاخص های ارجاع  و شاخص های اندازه گیری سرعت مجله  را خواهید دید.

در بالا به طور خلاصه به مخاطبان مجله اشاره کردیم. اما این موضوع ارزش مطالعه و بررسی بیشتر را دارد، زیرا یک موضوع بسیار مهم است. در نهایت، شما بهتر از هر کسی می ‌دانید که می‌خواهید چه کسانی مقاله شما را بخوانند. بنابراین اطمینان حاصل کردن از اینکه مخاطبان مجله با انتظارات و مخاطبان مورد نظرشما هماهنگ باشند، بسیار مهم است. از سوی دیگر، ارسال مقاله به یک مجله که مطمئنید تحقیقات شما برای مخاطبان آن مهم و جذاب است، نیز بسیار حیاتی است، زیرا در غیر این صورت، خطر رد شدن مقاله توسط مجله وجود دارد.

اگر فکر می‌کنید که پژوهش شما مورد علاقه محققان و پژوهشگران در حوزه‌های مختلف قرار می‌گیرد، ممکن است بهترین گزینه برای شما، چاپ مقاله در یک مجله با پوشش گسترده ای از موضوعات و مخاطبان باشد. اما، اگر ممکن است محققان و پژوهشگران در یک حوزه خاص مایل باشند تا پژوهش شما را بخوانند، آنگاه احتمالاً چاپ مقاله در یک مجله خاص در حوزه تخصصی مورد نظر، بازدهی بهتری برای شما خواهد داشت.

بنابراین با توجه به توضیحات بالا، برای بهینه کردن لیست مجلات، این سوالات را از خود بپرسید:

• • آیا می‌خواهم مقاله‌ ام را در یک مجله عمومی منتشر کنم که بتوانم با مخاطبان گسترده‌ تری ارتباط برقرار کنم؟ یا چاپ مقاله من در یک مجله تخصصی، راه موثرتری برای رسیدن به مخاطب مناسب تحقیقاتم خواهد بود؟
  • آیا می‌خواهم کار خود را در یک مجله بین ‌المللی منتشر کنم؟ یا تحقیقات من مربوط به منطقه ‌ای خاص است؟

مرحله دوم: نگارش مقاله

نوشتن یک مقاله‌ تحقیقی مؤثر و جذاب برای انتشار تحقیقات شما و یا تبدیل پایان نامه به مقاله، بسیار اهمیت دارد. اما اگر در نوشتن مقالات علمی تازه کار هستید، شروع از صفر ممکن است دشوار به نظر برسد. اما اگر مجله ای را که می خواهید در آن مقاله خود را منتشر کنید از قبل انتخاب کرده باشید، نمونه های زیادی از مقالات منتشر شده در آن مجله را در اختیار خواهید داشت که می توانید مقاله خودتان را بر اساس آنها بنویسید.

نحوه نگارش مقاله‌ به ژورنال انتخابی، زمینه موضوعی مقاله و حوزه تخصصی شما و نوع مقاله ‌ای که می نویسید، بستگی دارد. در نگارش مقاله و یا در هنگام استخراج مقاله از پایان نامه، همه چیز از سبک و ساختاری که انتخاب می‌کنید تا مخاطبی که هنگام نوشتن مقاله مد نظر دارید، متفاوت خواهد بود، بنابراین مهم است قبل از شروع به نوشتن مقاله به همه این موارد فکر کنید. همچنین باید از تمامی خط مشی های ویرایشی و سیاست‌ های هیئت تحریریه مجله ‌ای که قصد ارسال مقاله به آن را دارید، مطلع باشید.

مرحله سوم: فرمت ‌بندی مقاله و آماده سازی مقاله

پس از نگارش مقاله و انتخاب مجله مناسب، گام حیاتی بعدی فرمت ‌بندی مقاله و آماده سازی مقاله بر اساس دستورالعمل مجله منتخب است. هر نشریه علمی، مجموعه ‌ای از قواعد و استانداردهای خاص خود را برای ساختار، نگارش، ارجاع ‌دهی، نوع فونت، اندازه و حتی تعداد کلمات تعیین می‌کند. رعایت دقیق این دستورالعمل مجله از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ چرا که عدم تطابق مقاله با فرمت درخواستی مجله می‌تواند به رد اولیه مقاله (desk rejection) توسط سردبیر، حتی پیش از ارسال به داوری، منجر شود.

پس از اتمام مراحل فرمت ‌بندی مقاله، یکی از اجزای حیاتی و پایانی در آماده‌ سازی مقاله برای ارسال به مجلات، نگارش نامه همراه یا کاورلتر (Cover Letter) است که همراه فایل مقاله برای سردبیر مجله فرستاده می‌شود. این نامه، اولین ارتباط رسمی شما با سردبیر مجله محسوب می‌شود و فرصتی طلایی برای معرفی مختصر و جذاب پژوهش شما، برجسته کردن اهمیت و نوآوری آن، و همچنین تأکید بر انطباق مقاله با اهداف مجله فراهم می‌آورد.

این نامه باید کوتاه، رسمی و متقاعدکننده باشد و در آن توضیح دهید چرا تحقیق شما ارزشمند و نوآورانه است، چرا برای چاپ در آن مجله مناسب است، و تأیید کنید که مقاله هم‌زمان برای مجله دیگری ارسال نشده یا قبلاً چاپ نشده است. همچنین اگر تضاد منافع (Conflict of Interest) یا حمایت مالی داشته‌اید، حتماً در Cover Letter شفاف‌سازی کنید.

یک کاورلتر حرفه‌ای و متقاعد کننده می‌تواند تأثیر بسزایی در جلب نظر اولیه سردبیر و تسریع فرایند ارزیابی مقاله داشته باشد و شانس عبور مقاله از غربال اولیه را افزایش دهد.

مرحله چهارم: ارسال مقاله به مجله و یا سابمیت مقاله

ارسال مقاله به مجله و یا سابمیت مقاله، یکی از حساس ‌ترین مراحل چاپ مقاله علمی است، چون اینجاست که تمام زحماتتان وارد فرآیند ارزیابی علمی می‌شود. وقتی مطمئن شدید که مقاله و تمام فایل ‌های جانبی طبق دستورالعمل مجله آماده است، باید به سراغ ثبت و ارسال بروید. امروزه تقریباً تمام مجلات علمی معتبر سامانه ارسال آنلاین دارند که باید در آن‌ ها ثبت‌نام کنید و پروفایل نویسنده مسئول را ایجاد کنید.

در فرآیند ارسال مقاله به مجله، ابتدا اطلاعات کلی مقاله مثل عنوان، چکیده، کلیدواژه‌ ها، دسته‌بندی موضوعی و اطلاعات نویسندگان را در سامانه وارد می ‌کنید. سپس فایل اصلی مقاله و هر فایل جانبی (مثلاً شکل ‌ها، جداول، Cover Letter یا فرم تضاد منافع) را جداگانه بارگذاری می‌کنید. بعضی از سامانه ‌ها از شما می‌خواهند داوران پیشنهادی (Suggested Reviewers) را هم معرفی کنید. این مرحله بسیار مهم است، چون انتخاب داوران مرتبط و بدون تعارض منافع می‌تواند فرآیند داوری را سریع ‌تر و دقیق ‌تر پیش ببرد.

پس از ثبت کامل اطلاعات و بارگذاری فایل‌ها، پیش‌نمایش نهایی به شما نمایش داده می‌شود. حتماً با دقت تمام بخش‌ها را بازبینی کنید، چون بعد از کلیک روی دکمهارسال (Submit)، مقاله شما وارد گردش سردبیری می‌شود و دیگر امکان ویرایش فایل‌ها یا اطلاعات بدون درخواست رسمی از سردبیر وجود ندارد. معمولاً بعد از ارسال موفق، یک ایمیل تأیید دریافت می‌کنید که شامل شماره پیگیری مقاله و لینک وضعیت پیگیری آنلاین است. این شماره را حتماً یادداشت کنید چون برای هرگونه مکاتبه بعدی با مجله لازم خواهد بود.

بعد از ارسال مقاله به مجله، صبور باشید! فرآیند داوری علمی ممکن است بین چند هفته تا چند ماه طول بکشد. معمولاً ابتدا مقاله توسط سردبیر بررسی اولیه می‌شود (برای ارزیابی تناسب با موضوع مجله و کیفیت کلی)، سپس برای داوران علمی ارسال می‌شود. در این مدت، توصیه می‌شود بدون دلیل ضروری، مقاله را از چرخه بررسی خارج نکنید و اگر سوالی داشتید، محترمانه و دقیق با دبیرخانه مجله مکاتبه کنید.

مرحله پنجم: داوری همتا (Peer Review)

پس از موفقیت در مرحله سابمیت مقاله، پژوهش شما وارد حیاتی‌ترین بخش از مسیر چاپ مقاله می‌شود یعنی فرایند داوری همتا یاPeer  Review. این مرحله که قلب تپنده کیفیت و اعتبار نشریات علمی محسوب می‌شود، تضمین‌کننده صحت، اصالت، و نوآوری مقالات منتشر شده است. هدف اصلی فرایند داوری، ارزیابی بی‌طرفانه و تخصصی مقاله توسط متخصصان هم‌حوزه (که به آن‌ ها داوران یا Reviewers  گفته می‌شود) است.

در این مرحله، مقاله شما توسط چندین کارشناس متخصص (معمولاً ۲ تا ۳ نفر) که در همان حوزه علمی فعالیت دارند، به‌صورت محرمانه و دقیق ارزیابی می‌شود. هدف از داوری همتا این است که کیفیت علمی مقاله بررسی شود و فقط مقالاتی که استانداردهای علمی بالا دارند، پذیرش شوند.

مراحل اصلی فرایند داوری به شرح زیر است:

1. 1. بررسی اولیه توسط سردبیر (Desk Review): پس از سابمیت مقاله، ابتدا سردبیر مجله مقاله را از نظر انطباق اولیه با اهداف و دامنه موضوعی مجله، کیفیت نگارشی ابتدایی و رعایت فرمت کلی بررسی می‌کند. در صورت تأیید اولیه، مقاله برای داوری تخصصی ارسال می‌شود؛ در غیر این صورت ممکن است بدون ارسال برای داوران، مقاله رد شود (Desk Reject).
   2. ارسال به داوران: سردبیر مجله، مقاله را برای حداقل دو یا سه نفر از داوران متخصص و مجرب در حوزه موضوعی مربوطه ارسال می‌کند. این داوران به صورت ناشناس (در سیستم ‌های داوری تک‌سوکور) یا ناشناس از هر دو سو (در سیستم ‌های داوری دوسوکور) به ارزیابی مقاله می‌پردازند.
   3. ارزیابی تخصصی توسط داوران: داوران با دقت تمام، مقاله را از جنبه ‌های مختلفی نظیر صحت روش‌شناسی و تحلیل‌های آماری، نوآوری و اهمیت یافته ‌ها، کیفیت نگارش، انسجام منطقی و وضوح مطالب، مرور ادبیات و ارجاعات، رعایت ملاحظات اخلاقی و انطباق با اهداف و دامنه مجله، بررسی می‌کنند. آن‌ها نظرات، پیشنهادات و انتقادات خود را به همراه دلایل مستند، به سردبیر ارائه می‌دهند.
   4. تصمیم‌گیری سردبیر: پس از دریافت نظرات تمامی داوران، سردبیر با در نظر گرفتن کلیه بازخوردها، یکی از تصمیمات زیر را اتخاذ و به نویسنده اطلاع می‌دهد:
      • پذیرش بدون نیاز به اصلاح (Accept): بسیار نادر است.
      • پذیرش با انجام اصلاحات جزئی (Minor Revisions): مقاله پس از اعمال تغییرات کوچک پذیرفته می‌شود.
      • پذیرش با اصلاحات کلی (Major Revisions): مقاله نیاز به تغییرات عمده دارد و پس از اعمال آن‌ ها، ممکن است برای دور دوم داوری ارسال شود.
      • رد مقاله (Reject): مقاله برای چاپ مقاله در این مجله مناسب نیست.

مدیریت اصلاحات و افزایش شانس پذیرش مقاله: پاسخگویی دقیق و منطقی به نظرات داوران و اعمال صحیح اصلاحات در مقاله، مرحله‌ای سرنوشت ‌ساز در فرایند داوری است. هرگونه بی‌توجهی یا پاسخ نامناسب می‌تواند شانس پذیرش مقاله را به شدت کاهش دهد.

 مرحله ششم: انجام اصلاحات و پاسخ به نظرات داوران

وقتی مقاله شما از مرحله داوری همتا عبور می‌کند، معمولاً مجله برایتان گزارش داوری (Reviewer Report) را ارسال می‌کند. این گزارش شامل نظرات دقیق داوران درباره نقاط قوت و ضعف مقاله است و مشخص می‌کند چه تغییرات و اصلاحاتی برای پذیرش نهایی لازم است.

پس از پشت سر گذاشتن فرایند داوری، مرحله اعمال اصلاحات و پاسخ به داوران یکی از حساس‌ترین و تعیین‌کننده ‌ترین گام‌ها در مسیر چاپ مقاله است. بازخوردهای دریافتی از داوران، صرف ‌نظر از ماهیت انتقادی آن‌ها، فرصتی بی‌نظیر برای ارتقاء کیفیت علمی و نگارشی مقاله شماست و نحوه پاسخگویی شما به این نظرات داوران، تأثیر مستقیم بر پذیرش مقاله خواهد داشت. کیفیت بازبینی شما می‌تواند تفاوت بین پذیرش یا رد نهایی مقاله را تعیین کند.

مراحل کلیدی انجام اصلاحات و پاسخ به نظرات داوران به شرح زیر است:

1. 1. تحلیل دقیق نظرات داوران

ابتدا تمامی نظرات داوران و تصمیم سردبیر را با دقت و بدون پیش‌داوری مطالعه کنید. سعی کنید منظور اصلی هر پیشنهاد یا انتقاد را درک نمایید.

نظرات را دسته‌ بندی کنید. اصلاحات جزئی (Minor Revisions)، اصلاحات کلی (Major Revisions) و پیشنهاداتی که ممکن است اختیاری باشند. این دسته ‌بندی به شما کمک می‌کند تا یک برنامه عملیاتی برای اعمال اصلاحات ایجاد کنید.

1. 2. اعمال اصلاحات در متن مقاله (Revision)

پس از درک کامل هر نظر، تغییرات لازم را به صورت دقیق و کامل در متن مقاله خود اعمال نمایید.

استفاده از قابلیت Track Changes در نرم‌افزار Word (در صورتی که مجله درخواست کرده باشد) بسیار مفید است، زیرا تغییرات شما را به وضوح برای داوران و سردبیر مشخص می‌کند.

از اینکه تمامی نظرات داوران، حتی آن ‌هایی که در ابتدا با آن‌ها موافق نیستید، در نظر گرفته شده‌اند، اطمینان حاصل کنید.

1. 3. تدوین نامه پاسخ به داوران (Response to Reviewers)

این نامه، سندی حیاتی است که در آن به صورت نقطه به نقطه (point-by-point) به تمامی نظرات داوران پاسخ می‌دهید.

با ابراز تشکر از داوران و سردبیر بابت زمان و تلاششان شروع کنید.

هر نظر داور را به صورت کامل نقل قول کنید (یا شماره‌گذاری دقیق انجام دهید).

سپس، توضیح دهید که چگونه این نظر را در مقاله خود لحاظ کرده‌اید. در صورت امکان، شماره صفحه، پاراگراف یا خطی که تغییر در آن اعمال شده است را ذکر نمایید.

اگر تصمیم گرفته ‌اید پیشنهادی را اعمال نکنید، باید دلیل منطقی و علمی محکمی برای این کار ارائه دهید و آن را به صورت مودبانه و مستدل بیان کنید.

لحن شما در این نامه باید همواره رسمی، مودبانه، حرفه‌ای و قدردان باشد، حتی اگر با برخی نظرات مخالف هستید. این نامه نشان‌دهنده احترام شما به فرایند داوری و تلاش برای ارتقاء مقاله است.

1. 4. بازبینی نهایی و سابمیت مجدد

پس از اعمال اصلاحات و تدوین پاسخ به داوران، یک بار دیگر تمامی فایل‌ها (نسخه اصلاح شده مقاله، نامه پاسخ، و هر فایل تکمیلی) را به دقت بازبینی کنید.

سپس، مقاله را از طریق همان سیستم آنلاین مجله که قبلاً سابمیت کرده بودید، مجدداً سابمیت نمایید.

مرحله هفتم: پذیرش و انتشار مقاله  

پس از عبور موفقیت ‌آمیز از فرایند داوری و اعمال اصلاحات و پاسخ به داوران، سرانجام مقاله شما به مرحله مطلوب پذیرش می‌رسد  و به معنای آن است که مجله تصمیم گرفته است مقاله شما را برای انتشار بپذیرد. پذیرش مقاله نشا ن‌دهنده کیفیت و اعتبار علمی کار شما از دیدگاه متخصصان حوزه است.

مراحل پذیرش مقاله

1. 1. دریافت نامه پذیرش: پس از تأیید نهایی سردبیر، یک نامه پذیرش (Acceptance Letter) رسمی از طرف مجله برای شما ارسال می‌شود. این نامه، معمولاً شامل جزئیات مقاله، تأیید پذیرش و گاهاً پیش ‌بینی زمان انتشار مقاله است. این نامه پذیرش مقاله، برای سوابق علمی و اداری شما بسیار حائز اهمیت است.
   2. بازبینی گالی پروف (Galley Proofs): پس از پذیرش مقاله، تیم انتشارات مجله، مقاله شما را برای چاپ نهایی آماده می‌کند و نسخه‌ای به نام “گالی پروف” یا “فایل نهایی پیش از چاپ” برای بازبینی نهایی به شما ارسال می‌شود. در این مرحله، شما مسئول بررسی دقیق متن، شکل‌ها، جداول و ارجاعات از نظر هرگونه اشتباه تایپی یا فرمت ‌بندی هستید. این آخرین فرصت شما برای اعمال هرگونه اصلاح جزئی (غیرمحتوایی) است؛ بنابراین دقت در این مرحله برای انتشار مقاله بدون خطا ضروری است.
   3. امضای فرم حق کپی رایت و پرداخت هزینه (در صورت لزوم): اغلب مجلات از نویسندگان درخواست می‌کنند که فرم انتقال حق کپی رایت (Copyright Transfer Agreement) را امضا کنند. همچنین، در مجلات دسترسی آزاد  ، ممکن است هزینه‌ای تحت عنوان APC (Article Processing Charge) برای انتشار مقاله دریافت شود. این هزینه برای پوشش مخارج داوری، ویرایش، و انتشار آنلاین مقاله است.

مراحل انتشار مقاله

1. 1. انتشار آنلاین زودهنگام (Online First / Early Access): بسیاری از مجلات، مقالات پذیرفته شده را پیش از اختصاص به شماره و جلد خاص، به صورت آنلاین و با عنوان “Online First” یا “Early Access”  منتشر می‌کنند. این کار باعث می‌شود یافته ‌های پژوهشی شما سریع ‌تر در دسترس جامعه علمی قرار گیرد و ایمپکت فاکتور مقاله شما زودتر شروع به رشد کند.
   2. اختصاص به شماره و جلد: در نهایت، مقاله شما به یک شماره و جلد مشخص از مجله اختصاص داده می‌شود و به صورت رسمی در آن شماره منتشر می‌گردد. این مرحله به معنای چاپ نهایی مقاله شماست.
   3. نمایه شدن در پایگاه‌های داده: یکی از مهم‌ترین بخش‌های انتشار مقاله، نمایه شدن آن در پایگاه‌های داده معتبری همچون ISI ، Scopus و PubMed است. نمایه شدن، تضمین‌کننده دیده شدن و دسترسی جهانی به مقاله شماست و به افزایش سایتیشن آن کمک شایانی می‌کند.

در نهایت، مسیر چاپ مقاله در مجلات علمی، هرچند ممکن است پیچیده به نظر برسد، اما با آگاهی کامل از مراحل و به‌کارگیری صحیح راهکارها، کاملاً قابل دستیابی است. هدف از ارائه آموزش چاپ مقاله، پاسخگویی به دغدغه اصلی پژوهشگران مبنی بر اینکه “چگونه مقاله چاپ کنیم؟” بود. موسسه دانش پژوه با ارائه خدمات تخصصی در تمامی این مراحل، از انتخاب بهترین مجله و فرمت ‌بندی تا سابمیت، مدیریت فرایند داوری و نهایتاً پذیرش و انتشار، در کنار شماست تا با اطمینان کامل، دستاوردهای علمی خود را به جامعه جهانی معرفی نمایید. با اعتماد به تخصص ما، گامی بلند در جهت اعتلای پژوهش خود بردارید.

موسسه دانش پژوه: تضمین کننده دریافت پذیرش و چاپ مقاله

اگر همچنان درباره اینکه چگونه مقاله چاپ کنیم؟ یا چطور از پس مراحل پیچیده پذیرش و انتشار مقاله بربیایید، دغدغه دارید، موسسه دانش‌پژوه اینجاست تا کنار شما باشد. در موسسه دانش پژوه، ما نه تنها در مراحل اولیه سابمیت مقاله در کنار شما هستیم، بلکه در مراحل پایانی پذیرش مقاله و انتشار مقاله نیز خدمات پشتیبانی تخصصی و تضمینی ارائه می‌دهیم. ما با ارائه خدمات تضمینی چاپ مقاله، تمامی مراحل چاپ مقاله را برای شما به صورت کاملا تضمینی انجام می دهیم. هدف ما این است مقاله ارزشمند شما به خوبی دیده شده و به جامعه علمی معرفی گردد.